Trong quá trình sử dụng xe tải, việc nắm rõ niên hạn xe tải là yếu tố quan trọng giúp chủ xe vận hành an toàn, tiết kiệm chi phí bảo dưỡng và tránh vi phạm pháp luật. Xe vượt niên hạn không chỉ giảm độ bền, dễ hỏng hóc mà còn tiềm ẩn rủi ro an toàn cao, đồng thời chịu chế tài nghiêm ngặt theo quy định nhà nước.
Bài viết này Phú Tài Auto sẽ hướng dẫn chi tiết cách nhận diện và xử lý xe tải vượt niên hạn đúng quy định, giúp chủ xe chủ động kiểm tra, bảo dưỡng và thực hiện các biện pháp cần thiết để đảm bảo vận hành hợp pháp và hiệu quả.
1. Niên hạn xe tải thời hạn bao nhiêu năm?
Niên hạn xe tải chở hàng tại Việt Nam được quy định tối đa 25 năm kể từ năm sản xuất, áp dụng cho cả xe tải, xe tải chuyên dùng và xe bán tải dưới 1.500 kg. Quy định này nhằm kiểm soát chất lượng phương tiện sau thời gian dài khai thác, giúp đảm bảo an toàn kỹ thuật, hạn chế tai nạn và giảm tác động tiêu cực đến môi trường.
2. Cách xác định niên hạn xe tải
Để xác định niên hạn xe tải, bạn chỉ cần tìm năm sản xuất của xe (qua số VIN, số khung hoặc giấy tờ) rồi cộng thêm 25 năm để biết thời điểm hết hạn sử dụng. Lưu ý, niên hạn được tính từ năm sản xuất, không phải năm đăng ký.
Thông tin năm sản xuất có thể kiểm tra qua số VIN (ký tự thứ 10), số khung dập trên xe, tem nhãn của nhà sản xuất hoặc giấy chứng nhận chất lượng xuất xưởng.
Sau khi có năm sản xuất, áp dụng công thức: Năm hết hạn = Năm sản xuất + 25. Ví dụ: xe sản xuất năm 2010 sẽ hết hạn vào năm 2035. Xe tải quá niên hạn vẫn lưu thông sẽ bị xử phạt nặng và có thể bị tịch thu phương tiện.
3. Mức phạt khi xe quá niên hạn mà vẫn lưu hành
Khi điều khiển xe tải đã hết niên hạn sử dụng tham gia giao thông, người điều khiển sẽ bị xử phạt rất nặng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP và các nghị định sửa đổi. Với cá nhân, mức phạt từ 4–6 triệu đồng; với tổ chức, mức phạt tăng lên 8–12 triệu đồng.
Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn bị tước GPLX 1–3 tháng và phương tiện sẽ bị tịch thu, áp dụng cho cả cá nhân lẫn doanh nghiệp. Ví dụ, nếu xe tải đã hết hạn từ năm 2035 nhưng vẫn lưu thông, lực lượng chức năng có quyền lập biên bản, tước bằng và tịch thu phương tiện.
Việc dùng xe quá niên hạn không chỉ bị phạt nặng mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn do xe không còn đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật. Vì vậy, chủ xe cần kiểm tra và nắm rõ thời điểm hết hạn để tránh vi phạm và đảm bảo an toàn khi vận hành.
4. Quy trình xử lý xe tải hết niên hết hạn sử dụng
Quy trình xử lý xe tải hết niên hạn sử dụng ở Việt Nam được thực hiện theo quy định của Bộ Công An, trong đó trọng tâm là thu hồi đăng ký và biển số xe để đảm bảo phương tiện không tiếp tục tham gia giao thông.
Khi xe sắp đến niên hạn, chủ xe sẽ nhận thông báo từ cơ quan đăng ký (qua SMS hoặc email). Chủ xe cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gồm: giấy khai thu hồi đăng ký, biển số theo mẫu; giấy tờ tùy thân; giấy chứng nhận đăng ký xe và biển số gốc. Trường hợp bị mất giấy tờ, chủ xe phải bổ sung đơn trình báo hoặc cam kết theo quy định.
Hồ sơ phải được nộp lại trong vòng 30 ngày kể từ khi nhận thông báo và không cần mang xe đến. Sau khi tiếp nhận, cơ quan đăng ký sẽ cấp giấy biên nhận, xác nhận xe đã hoàn tất thủ tục thu hồi.
Sau khi giấy tờ bị thu hồi, chủ xe phải lựa chọn một trong các phương án xử lý tiếp theo. Phổ biến nhất là thanh lý hoặc bán phế liệu cho đơn vị tháo dỡ để tái chế linh kiện. Nếu phương tiện hư hỏng nặng hoặc không còn sử dụng được, chủ xe có thể đăng ký tiêu hủy tại các đơn vị được cấp phép, đảm bảo tuân thủ yêu cầu về an toàn môi trường.
Ngoài ra, xe hết niên hạn vẫn có thể chuyển đổi mục đích sử dụng thành xe nội bộ trong phạm vi nhà máy, kho bãi hoặc công trường – nhưng phải đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và không được phép tham gia giao thông công cộng. Một số chủ xe cũng lựa chọn xuất khẩu phương tiện sang thị trường khác với tiêu chuẩn lỏng hơn.
